Διαχείριση του Άγχους κατά την Περίοδο των Εξετάσεων

Η περίοδος των εξετάσεων είναι συχνά γεμάτη από έντονη ψυχική πίεση, τόσο για τους μαθητές όσο και για τους γονείς τους. Αν και το άγχος, σε λογικά επίπεδα, μπορεί να είναι φυσιολογικό και συχνά χρήσιμο, η υπερβολική πίεση μπορεί να υπερφορτώσει τους μαθητές και τις οικογένειές τους. Σε αυτό το άρθρο θα εξερευνήσουμε τη φύση του άγχους και θα προτείνουμε τρόπους αντιμετώπισής του.

Γνωρίζοντας το Άγχος

Το άγχος αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε πραγματικούς ή φανταστικούς κινδύνους. Οι εξετάσεις, για παράδειγμα, μπορεί να φαντάζουν ως κίνδυνος για τους μαθητές, παρά το γεγονός ότι δεν είναι. Η αντίδραση αυτή έχει τις ρίζες της στην εξελικτική διαδικασία του ανθρώπινου είδους, καθώς η αίσθηση του φόβου ήταν χρήσιμη για την επιβίωση. Σήμερα, το άγχος μπορεί να μας ενθαρρύνει να προετοιμαστούμε για τις εξετάσεις, αλλά το υπερβολικό άγχος μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην απόδοση μας και τη συναισθηματική μας κατάσταση.

Ακολουθούν ορισμένες εκφάνσεις του άγχους:

• Σωματικές Εκδηλώσεις:
  • Ταχυκαρδία και αίσθηση «καλπασμού» της καρδιάς.
  • Εφιδρώσεις, όπως ιδρώτα στις παλάμες ή στο σώμα, ακόμη και χωρίς ζέστη.
  • Ενοχλήσεις στην κοιλιά, όπως ανακατωσούρα ή ανορεξία.
  • Δυσκολία στον ύπνο λόγω συνεχών σκέψεων για τις εξετάσεις.
• Σκέψεις και Συναισθήματα:

  Συχνά παρατηρούνται αρνητικές αυτοαξιολογήσεις και καταστροφολογικές σκέψεις, όπως, «Δεν πήγα καλά στο διαγώνισμα, άρα δεν θα τα καταφέρω στις εξετάσεις.»

• Συμπεριφορές:

  Οι μαθητές μπορεί να αποφεύγουν δραστηριότητες που σχετίζονται με το άγχος ή να γίνονται ευερέθιστοι όταν τους ζητείται να αναλάβουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις.

Η Εμπειρία του Μαθητή

Το άγχος που προκαλούν οι εξετάσεις συχνά προέρχεται από την πίεση που αισθάνονται οι μαθητές να πετύχουν. Πολλοί νιώθουν ότι η απόδοσή τους στις εξετάσεις καθορίζει την αξία τους ως άτομα. Αυτή η πίεση μπορεί να δημιουργήσει συγκρούσεις ανάμεσα στην επιθυμία τους να επιτύχουν και στον φόβο μήπως απογοητεύσουν τους γονείς ή τους εκπαιδευτικούς τους.

Η υπερβολική προσπάθεια χωρίς ρεαλιστικούς στόχους μπορεί να οδηγήσει σε σωματική και ψυχική εξάντληση. Αντίστοιχα, η αποφυγή των υποχρεώσεων μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, αλλά στην πραγματικότητα μπορεί να επιδεινώνει το άγχος.

Συστάσεις για Μαθητές

Γενικές Συμβουλές:

• Διασφαλίστε έναν υγιεινό ύπνο και αποφύγετε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών πριν κοιμηθείτε.
• Προγραμματίστε χρόνο για ξεκούραση και δραστηριότητες που σας ευχαριστούν.
• Μιλήστε για τα άγχη σας με άτομα που εμπιστεύεστε.

Τεχνικές για την Προετοιμασία:

• Εστιάστε στα δυνατά σας σημεία και αναδείξτε τις προηγούμενες επιτυχίες σας.
• Χωρίστε την ύλη σε μικρές, διαχειρίσιμες ενότητες.
• Είναι σημαντικό να προσέχετε τη διατροφή σας.
• Δείτε τις απαιτητικές διαδικασίες ως προκλήσεις.

Επιβίωση του Άγχους:

• Αναγνωρίστε το άγχος σας ως φυσιολογικό και περάστε χρόνο να το παρατηρήσετε.
• Εκτεθείτε στα άγχη σας σταδιακά και σε ασφαλές περιβάλλον.
• Εστιάστε την προσοχή σας σε ευχάριστες δραστηριότητες.

Ο Ρόλος των Ενηλίκων

Οι στάσεις και οι προσδοκίες των γονιών και των εκπαιδευτικών μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τα επίπεδα άγχους των μαθητών. Η γονεϊκή ανησυχία για τις επιδόσεις των παιδιών συχνά σχετίζεται με προσδοκίες για την επαγγελματική τους πορεία και κοινωνική επιτυχία, δημιουργώντας αχρείαστους τόνους πίεσης.

Οδηγίες για Γονείς και Εκπαιδευτικούς:

• Αναγνωρίστε την αξία των προσδοκιών σας και τις συνέπειες τους για τα παιδιά σας.
• Δημιουργήστε ηρεμία και ασφάλεια στο οικογενειακό και μαθησιακό περιβάλλον.
• Ενθαρρύνετε τις εξωσχολικές δραστηριότητες που προάγουν τη χαλάρωση.
• Ακούστε προσεκτικά τους μαθητές και επιδιώξτε να κατανοήσετε τις ανησυχίες τους.
• Εκφράστε αποδοχή και υποστήριξη ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.

Ψυχολογική Υποστήριξη μέσω του Συμβουλευτικού Κέντρου

Η Γραμμή 115 25 του «Μαζί για το Παιδί» παρέχει δωρεάν συμβουλευτική στήριξη σε γονείς και μαθητές από το 2009. Με την υποστήριξη έμπειρων ειδικών, στοχεύει στην κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη και στην ενδυνάμωση των οικογενειών αντιμετωπίζοντας καθημερινές προκλήσεις. Το κέντρο προσφέρει επίσης διαδικτυακά και αυτοπροσώπως σεμινάρια και ομάδες στήριξης για γονείς και εκπαιδευτικούς.

Το έργο αυτό επιδιώκει να συμβάλλει στη ψυχική υγεία των μαθητών, ενισχύοντας τα συναισθηματικά τους εφόδια ώστε να διαχειρίζονται καλύτερα το άγχος που σχετίζεται με τις εξετάσεις.